Dezará, Dezarénte
Kónde un pesoa ta dezará, el ta xatiá txeu, verá xatióde, móda na músika:
Pidrine subiá,
el dezará,
fésta kabá asin!
Se un pesoa ta fazê asin txeu, unton el é dezarénte.
(“Txeu” li podê significá “demás”, e “demás” podê significá “más ke mi tá gostá”.)
Pronúnsia
dezará | [d+zará] |
dezarénte | [d+zarént] |
Etimologia (pt)
Parece vir de desarar, com significado de desarranjar. Não encontrei nos dicionários este significado zangar-se. Mas a metáfora, de uma pessoa se desarranja quando se zanga, faz algum sentido, porque muitas vezes uma pessoa enojado não se pode manter a postura.
Parece-me como um reverso do significado repreender da palavra descompor. Alguem enojado pode dezará ele mesmo, e desconpô ([d+xkõpô] / [txkõpô]) o outro.
(en)
When a person does this (dezará), they get very angry. It appears to come from a word meaning “to mess up, put in disorder”, and in this case is being used reflexively, like “lose your composure”.
When they are this (dezarénte), they tend to get angry often. (Like similar words in Kriole, “often” can mean “too much”, and “too much” can mean “more than I’d like”.)